Καλημέρα σας, σήμερα στο BEAUTY DAYS WITH A BOOK φιλοξενούμε τη συγγραφέα κ. ΒΗΣΣΑΡΙΑ ΖΟΡΜΠΑ - ΡΑΜΜΟΠΟΥΛΟΥ με το βιβλίο της ΟΥΜΠΑΙΝΤΑ ΤΟ ΚΑΡΑΒΑΝΙ ΤΩΝ ΨΥΧΩΝ από τις ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ
Κυρία Ζορμπά-Ραμμοπούλου, πώς γεννήθηκε η ιδέα για το Ουμπάιντα και
γιατί επιλέξατε να τοποθετήσετε την ιστορία σε αυτή την ιστορική περίοδο;
Συστήστε μας με λίγα λόγια το βιβλίο σας.
H ιδέα για το μυθιστόρημα ανέκυψε από τα τεκταινόμενα σήμερα
στην περιοχή. Θρησκευτικός φανατισμός, πολωτική μισαλλοδοξία,
αλληλοδιώξεις και εκπατρισμοί συνθέτουν και τώρα ένα ταραχώδες
περιβάλλον μέσα στο οποίο οι άνθρωποι προσπαθούν να επιβιώσουν αλλά
και να διατηρήσουν τα ουσιώδη χαρακτηριστικά αυτού που ονομάζουμε
ανθρώπινη ζωή. Βέβαια το ιστορικό μυθιστόρημα είναι ο πυρήνας του
έργου μου και λόγω σπουδών και λόγω της αγάπης που τρέφω ως
αναγνώστρια για το συγκεκριμένο λογοτεχνικό είδος.
Αλλά ο Ουμπάιντα, ένας αρχηγός καραβανιού στη Μέκκα αμέσως
μετά το θάνατο του Μωάμεθ με προορισμό την Ιερουσαλήμ, είναι ένας
άνθρωπος βαθιά βασανισμένος από την προσήλωσή του σε πατροπαράδοτες
θρησκευτικές πεποιθήσεις, που αναζητά και βρίσκει τη γαλήνη μέσα από το
ταξίδι στις ζωές και στις ψυχές των άλλων. Πλαισιώνεται από το βοηθό του
Ισμαέλ, έναν νεαρό σκλάβο, ο οποίος μέσω της εναλλαγής αφεντικών
γνωρίζει ποικίλους πολιτισμούς, μυείται στην κουλτούρα τους και
ουσιαστικά μορφώνεται και «μεταμορφώνεται» μέσα από αυτήν την
εμπειρία. Από την άλλη η Σωσάννα και η θεία της, αρχοντογεννημένες
Ρωμαίες της βυζαντινής περιφέρειας, πέφτουν σε δυσμένεια, λόγω
δογματικών διαφοροποιήσεων που συμβαίνουν τη συγκεκριμένη περίοδο
στους κόλπους της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας ∙ αναζητούν , λοιπόν, την
τύχη τους στην νέο-κατακτηθείσα από τον Ηράκλειο Ιερουσαλήμ. Σε αυτήν
τη νέα Ιερουσαλήμ, λοιπόν, κατευθύνεται το καραβάνι της ιστορίας μας εν
μέσω τρομαχτικών φημών για πυρολάτρες μάγους και αινιγματικούς
φυλάρχους……Ωστόσο, η καινούρια θρησκεία που μόλις γεννιέται, ο
Ισλαμισμός, θα ανατρέψει τις μέχρι τότε πολιτικές ισορροπίες αλλά και τα
σχέδια των πρωταγωνιστών του μυθιστορήματος.
Τι σας ενέπνευσε στους χαρακτήρες των πρωταγωνιστών της ιστορίας
σας, της Ελληνίδας Σωσάννας και του Αραβα Ισμαέλ.
Ο προβληματισμός, νομίζω, για τη θέση και την τύχη των νέων
ανθρώπων μέσα σε τόσο ραγδαία μεταβαλλόμενες συνθήκες, όπως τις
περιέγραψα παραπάνω: συχνά η «μεγάλη» Ιστορία αλλάζει με
καταιγιστικούς ρυθμούς σε σημείο που ξεθεμελιώνει τις ζωές των απλών
ανώνυμων ανθρώπων. Πώς το βιώνουν αυτό οι νέοι άνθρωποι που
ταυτόχρονα έρχονται αντιμέτωποι και με τα χαρακτηριστικά της ηλικιακής
φάσης που διέρχονται; Πώς είναι λ.χ. να αναζητάς νέο τόπο και νέα
ταυτότητα ενώ ταυτόχρονα πρέπει να διαχειριστείς το κάλεσμα και τις
προκλήσεις του έρωτα; Επίσης, πώς βιώνουν ανάλογα φαινόμενα νέοι που
έχουν διδαχτεί να είναι εχθροί;
Ο έρωτας δύο αταίριαστων κόσμων είναι στο επίκεντρο. Πιστεύετε ότι η
αγάπη μπορεί να νικήσει τις προκαταλήψεις, τότε και σήμερα;
Όχι πάντα. Συχνά ο έρωτας ανάμεσα σε ανθρώπους που προέρχονται
από «αταίριαστους» κόσμους είναι καταδικασμένος ή οδηγεί σε προσωπικές
τραγωδίες ωστόσο, η επικράτησή του δεν είναι κάτι αδύνατον: η
προκατάληψη και ο «αταίριαστος» κόσμος είναι κοινωνικές κατασκευές, ο
έρωτας είναι αυθεντικό κι αρχέγονο ανθρώπινο συναίσθημα και ως εκ
τούτου έχει απίστευτη δύναμη.
Ποια είναι για εσάς η πιο καθοριστική σκηνή του βιβλίου, εκείνη που
συμπυκνώνει όλο του το νόημα;
Υπάρχουν σκηνές μέσα στο μυθιστόρημα που είναι πράγματι
καθηλωτικές, καθώς αποκαλύπτουν το βάθος της ανθρώπινης τοξικότητας
αλλά και το ύψος του ανθρώπινου μεγαλείου. Τέτοιες είναι η σκηνή του
εκπατρισμού των κατοίκων ενός εβραϊκού χωριού, η ανακάλυψη από τους
ταξιδιώτες του καραβανιού μιας κοινότητας που ζει κυριολεκτικά θαμμένη
σε κατακόμβες από το φόβο των απαγωγών ανήλικων κοριτσιών, η
παγανιστική τελετή « ηρωοποίησης» ενός φυλάρχου. Αλλά η σκηνή που
συμπυκνώνει κατά την άποψή μου όλο το νόημα του βιβλίου είναι αυτή του
τελευταίου κεφαλαίου, όπου ο Ουμπάιντα αποτυπώνει σε ένα μονόλογο όλη
τη σοφία που κατέκτησε μέσα από την αποδοχή και την ανεκτικότητα, στην
οποία οδηγήθηκε λόγω των προσωπικών του απωλειών. Ουσιαστικά, τα
λόγια αυτά του Ουμπάιντα συνιστούν την τελευταία παράγραφο, την
κατακλείδα του βιβλίου: «Θα είμαι κι εγώ εκεί. Λυτρωμένος από όσα βάρυναν την
ταλαίπωρη ψυχή μου. Στην ξανακερδισμένη Ιερουσαλήμ!
Δε θα χαρεί για πολύ
ο Ρήγας των Ρωμαίων
την πόλη που κέρδισε
από την πυρά του Πέρση βασιλέα..."
Έτσι είχε πει στο παζάρι της Μέκκας η ζητιάνα μάντισσα.
Ιδού ο νέος λαός, ο περίτμητος
που σαν την άμμο της ερήμου
θα σκεπάσει κάστρα Περσών
Ρωμαίων και Εβραίων....
Δεν πειράζει! Λες και η άμμος της ερήμου δεν έχει σκεπάσει και παλαιότερα κάστρα
ψηλά, παλάτια και θρόνους; Δεν πειράζει; Έτσι είναι! Άλλα σχεδιάζει ο
Μεγαλοδύναμος και άλλα οι άνθρωποι, σκλάβοι, καμηλιέρηδες, στρατηγοί ή
βασιλιάδες! Δεν πειράζει! Ανθρώπινα πράγματα...»
Πώς αποτυπώνετε στο έργο σας τη σύγκρουση ανάμεσα στη
δεισιδαιμονία, τη θρησκευτική πίστη και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια;
Η δεισιδαιμονία αποτυπώνεται στις πεποιθήσεις ηλικιωμένων
προσώπων και απομονωμένων κοινοτήτων, που στοιχειώνουν τους ίδιους
τους φορείς τους , καθώς εκφράζουν αρχέγονους φόβους μπροστά στις
μεταβαλλόμενες τύχες των ανθρώπων. Στο μυθιστόρημα οι δεισιδαιμονίες
καλύπτονται με το ένδυμα της πατρογονικής θρησκευτικής παράδοσης,
όπως συχνά συμβαίνει και στην πραγματική ζωή. Παράλληλα η
θρησκευτικές και μεταφυσικές αναζητήσεις είναι ίδιον του ανθρώπου,
ιδιαίτερα στη νεανική ηλικία. Επιπλέον, τέτοιου είδους αναζητήσεις είναι
λογικό να συμβαίνουν σε περιόδους σαν αυτήν, κατά την οποία
εκτυλίσσεται το μυθιστόρημα: παλαιές θρησκείες φθίνουν, νέες θρησκείες
αναδύονται. Για το λόγο αυτό, στο μυθιστόρημά μου οι ανάλογες
συζητήσεις γίνονται μεταξύ των νεαρών πρωταγωνιστών, από τους οποίους
άλλωστε προκύπτει και η φραστική αλλά και η έμπρακτη αμφισβήτηση
παράλογων θρησκευτικών δοξασιών, που ταλαιπωρούν τις κοινότητές τους.
Η δεισιδαιμονία, τόσο στο μυθιστόρημα όσο και στην ίδια τη ζωή,
συχνότατα γίνεται το μέσον το οποίο χρησιμοποιούν δημαγωγικά όσοι
επιδιώκουν να εκμεταλλευτούν συνανθρώπους τους στερώντας τους από
κάθε αξιοπρέπεια. Στο μυθιστόρημά μου, οι νεαροί πρωταγωνιστές
αναλαμβάνουν δράση σώζοντας την αξιοπρέπεια των ίδιων και των
κοινοτήτων, στις οποίες ανήκουν.
Νιώσατε δημιουργική ελευθερία στο να διαχειριστείτε ευαίσθητα
ζητήματα όπως η δουλεία ή η θρησκευτική καταπίεση;
Η δουλεία και η θρησκευτική καταπίεση αποτελούν ευαίσθητα ζητήματα
μόνον κατά τούτο: με διάφορες μορφές και ποικίλους τρόπους διαιωνίζονται
στο πέρασμα των εποχών φτάνοντας ως τις μέρες μας: είναι ντροπή για τον
πολιτισμό του 21 ου αι. ότι υπάρχουν σήμερα λέξεις και φράσεις όπως
δουλέμποροι, γενοκτονία, θρησκευτικές διώξεις. Όμως είναι χρέος των
πνευματικών ανθρώπων να τα αναδεικνύουν και ευθύνη των νέων
ανθρώπων να τα διαχειριστούν καταπολεμώντας τις συνθήκες που τα
δημιουργούν.
Αν μπορούσατε να συνοψίσετε το βιβλίο σε μία φράση, ποια θα ήταν
αυτή;
Νομίζω πως και πάλι θα διάλεγα τη φράση του Ουμπάιντα, με την
οποία τελειώνει το μυθιστόρημα: «Ανθρώπινα πράγματα...» Ουσιαστικά,
είναι η φράση που δηλώνει ότι οι άνθρωποι διαχρονικά φέρονται με
παρόμοιους τρόπους: κάποιοι προσπαθούν να επιβληθούν και να
εκμεταλλευτούν τους συνανθρώπους τους και κάποιοι – κυρίως νέοι-
προσπαθούν να τους εμποδίσουν.
Τι θα λέγατε σε έναν νέο νεαρό ή και μεγαλύτερο αναγνώστη που ίσως
θεωρεί πως τα ιστορικά μυθιστορήματα δεν τον αφορούν;
Θα του ανέφερα τα ευρήματα μιας επιστημονικής έρευνας που
διεξήχθη μεταξύ του μαθητικού δυναμικού της Γερμανίας: ελάχιστα παιδιά
αναγνώριζαν το όνομα του Χίτλερ! Αυθόρμητα, μου ήρθε στο νου η φράση:
«Η μεγαλύτερη νίκη του Διαβόλου είναι να σε πείσει πως δεν υπάρχει!» Αν
οι νεαροί Γερμανοί δεν γνωρίζουν το όνομα του Χίτλερ, σημαίνει πως δεν
γνωρίζουν ούτε τις κοινωνικο-πολιτικές συνθήκες ούτε τις ιδεολογικές
συνιστώσες που οδήγησαν τη χώρα τους και τον κόσμο στην τραγωδία ενός
Παγκοσμίου Πολέμου. Άρα είναι πολύ εύκολα και ευάλωτα πιθανά θύματα
μιας ανάλογης συνθήκης. Οι σύγχρονοι νέοι δεν μπορεί να αισιοδοξούν πως
δεν θα είναι θύματα εκμετάλλευσης και χειραγώγησης χωρίς τη γνώση του
ανθρώπινου παρελθόντος.
Μιλήστε μας για εσάς και για τα μελλοντικά σας σχέδια.
Ο γενικότερος στόχος μου είναι, βέβαια, να μπορώ να καλλιεργώ το είδος
του ιστορικού μυθιστορήματος υπηρετώντας ταυτόχρονα δυο αφεντάδες: τη
Λογοτεχνία και την Ιστορία∙ να μπορώ, δηλαδή, να δημιουργώ έργα που
χαρίζουν στους αναγνώστες απόλαυση αλλά και τεκμηριωμένη ιστορική
γνώση. Ο πιο βραχυπρόθεσμος στόχος μου είναι να τελειώσω το ιστορικό
μυθιστόρημα που γράφω τώρα και το οποίο αφορά την εξιχνίαση κάποιων
φόνων σε ένα πανδοχείο στην περιφέρεια του Κιέβου, το 10 ο μ.Χ. αι.
Τελειώνοντας με τις ερωτήσεις θα ήθελα να ευχαριστήσω για ακόμη
μια φορά και θα ήθελα να μας πείτε πού και πώς μπορούμε να βρούμε
εσάς και το βιβλίο σας.
Εγώ σας ευχαριστώ. Το βιβλίο έχει εκδοθεί από τις εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗΣ.
Φυσικά μπορεί κανείς να το αναζητήσει στο φιλόξενο Βιβλιοπωλείο των
εκδόσεων, στην Ακαδημίας, αριθμ. 65, αλλά και σε κάθε ενημερωμένο
βιβλιοπωλείο. Εμένα, μπορείτε να με αναζητήσετε με το όνομά μου στα
ελληνικά στο fb….
Ουμπάιντα, Το καραβάνι των ψυχών
Εκδόσεις Πατάκη
Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη το εφηβικό-νεανικό μυθιστόρημα της
Βησσαρίας Ζορμπά-Ραμμοπούλου «Ουμπάιντα, Το καραβάνι των ψυχών».
Μέκκα, 633 μ.Χ. Ένα έτος μετά τον θάνατο του Μωάμεθ στη Μεδίνα.
Ο Ουμπάιντα, Άραβας αρχηγός καραβανιού, μαζί με τον παραγιό του Ισμαέλ
περιμένουν στο παζάρι της Κάαμπα τους επιβάτες για την Ιερουσαλήμ. Αρχικά,
εμφανίζονται δύο Ελληνίδες, η Σωσώ και η όμορφη ανιψιά της Σωσάννα. Αργότερα,
οι καλλιτέχνες Ισίδωρος και Ιουστίνος. Ανάμεσα στον Ισμαέλ και στη Σωσάννα
γεννιέται μια αμοιβαία συμπάθεια, που υποδαυλίζεται από την προφητεία μιας
περιπλανώμενης μάντισσας: θα ζήσουν μαζί, αν σκοτώσουν πρώτα έναν τρικέφαλο
δαίμονα!
Στον δρόμο τους εμφανίζονται δυο νέοι ταξιδιώτες: ο μοναχός Ιερόθεος και ο
παράξενος νεαρός κλέφτης Ρετζί. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού η ανόμοια συντροφιά
θα αντιμετωπίσει ασθένειες και μάντισσες γιάτρισσες, θα συναντήσει χωριά
φαντάσματα και κατακόμβες, θα τρομοκρατηθεί από φήμες για φυλάρχους που
απάγουν κοριτσάκια, μάγους που προσφέρουν ανθρώπινες θυσίες, ανατρεπτικές
αποκαλύψεις και αναπάντεχους θανάτους. Εν τω μεταξύ, η έλξη μεταξύ του Ισμαέλ
και της Σωσάννας βαθαίνει.
Περιπέτεια ενός νεανικού αταίριαστου έρωτα ανάμεσα σε μία αρχοντογεννημένη
Ελληνίδα και σε έναν Άραβα σκλάβο. Η ιστορία, εκμεταλλευόμενη τη δεδομένη
ιστορική εποχή, όταν αρχαίες θρησκείες ξεψυχούν και νέες ανατέλλουν, καταδεικνύει
την εξαθλίωση που προκύπτει από τη δεισιδαιμονία καθώς και τα αδιέξοδα της
θρησκευτικής μισαλλοδοξίας.
Ένα συναρπαστικό ιστορικό μυθιστόρημα από την εξαιρετική συγγραφέα.
Βιογραφικό
Η Βησσαρία Ζορμπά-Ραμμοπούλου σπούδασε Φιλολογία και Αρχαιολογία,
μετεκπαιδεύτηκε στα Παιδαγωγικά, είναι κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος
Ειδίκευσης του Πανεπιστημίου Πατρών και διδάκτωρ του Παντείου Πανεπιστημίου.
Έργα της για παιδιά και ενηλίκους βραβεύτηκαν σε Πανελλήνιους Διαγωνισμούς και
κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός, Κέδρος, Πατάκη, Ωκεανίδα, Aρτέον, Σαΐτη.
Το μυθιστόρημά της «Το κρυμμένο εργοστάσιο παιχνιδιών» (εκδ. Πατάκη, 2015)
απέσπασε το Βραβείο Κύκλου Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου, οι «Σελίδες ενός έφηβου
χειμώνα» (εκδ. Πατάκη, 2012) συμπεριλήφθηκε στη βραχεία λίστα των Κρατικών
Βραβείων, ενώ το μυθιστόρημα «Το καλοκαίρι των Αβάρων» (εκδ. Κέδρος, 2016) στη
Βραχεία Λίστα του περιοδικού Αναγνώστης. To 2018 κυκλοφόρησε το επιστημονικό
σύγγραμμα κοινωνιολογικού περιεχομένου «Νέοι εκπαιδευτικοί θεσμοί και
παγκοσμιοποίηση» (εκδ. Γρηγόρη), βασισμένο στα ερευνητικά πορίσματα της
διδακτορικής της διατριβής. Την ίδια χρονιά, επίσης, βραβεύτηκε από το Ίδρυμα
Μιχάλης Κακογιάννης, για την τραγωδία «Μελέαγρος: Ο γιος της Αλθαίας». Το 2019
κυκλοφόρησε, σε συνεργασία με τη Μυρτώ Ραμμοπούλου, το εικονογραφημένο
αφήγημα «Το θαυμαστό ταξίδι της πρωτονιφάδας» (εκδ. Αρτέον). Το 2019 επίσης,
κυκλοφόρησαν το εικονογραφημένο παραμύθι «Νίνιαν, οι περιπέτειες ενός
ευτυχισμένου νάνου που έγινε δυστυχισμένος γίγαντας» (εκδ. Σαΐτη) και το ιστορικό
μυθιστόρημα για εφηβικό-νεανικό κοινό «Οι ματαιωμένοι αρραβώνες - Η 29η Απρίλη
1453» από τις εκδόσεις Πατάκη (Βραχεία Λίστα Υποψηφιοτήτων για Κρατικό Βραβείο
Εφηβικού Μυθιστορήματος). To 2022 από τις εκδόσεις Πατάκη κυκλοφόρησε το
μυθιστόρημα «Ουμπάιντα, Το καραβάνι των ψυχών». To 2025 το ιστορικό
μυθιστόρημά της «Ο Σπετσέρης του Λεπάντο: 1571 - Η χρονιά της Ναυμαχίας» (εκδ.
Αρτέον) συμπεριλήφθηκε στη Βραχεία Λίστα για το Βραβείο Ιστορικού
Μυθιστορήματος του Ιδρύματος Κων/νου και Αρτέμιδος Κυριαζή.
Εργάζεται στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση ως διευθύντρια Γυμνασίου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
θα χαρώ να διαβάσω τα σχόλιά σας!