Συνέντευξη με την εικονογράφο Βιβή Μαρκάτου

Καλημέρα σας, σήμερα στο BEAUTY DAYS WITH A BOOK φιλοξενούμε

την εικονογράφο κ. ΒΙΒΗ ΜΑΡΚΑΤΟΥ που την έχουμε γνωρίσει μέσα από

τις μαγικές εικόνες που μας έχει χαρίσει σε πολλά παιδικά βιβλία που έχει

εικονογραφήσει.

1)Κα Μαρκάτου είναι μεγάλη μας τιμή που σας φιλοξενούμε στο blog μας

και θα μας δοθεί η ευκαιρία να γνωρίσουμε εσάς και την δουλειά σας. Πώς

αποφασίσατε να γίνεται εικονογράφος και τι σας έκανε να ασχοληθείτε με

το παιδικό βιβλίο;

Kαλησπέρα σας! Σας ευχαριστώ από καρδιάς για την πρόσκληση. Είναι

μεγάλη μου χαρά να μιλάω για το αντικείμενο που ασχολούμαι και αγαπάω.

Η παιδική εικονογράφηση ήρθε στη ζωή μου χάρη στον μέντορά μου Πάρη

Χαραλαμπίδη που με γνώρισε στο επάγγελμα και θα του χρωστώ για πάντα.

Από μικρή αγαπούσα τα κινούμενα σχέδια. Με ενθουσίαζαν οι παιδικές

ταινίες λίγο πιο πολύ από τα βιβλία. Τα βιβλία τα αγάπησα και τα γνώρισα

στις φοιτητικές μου σπουδές, σαν εξωσχολική παρέα και έκτοτε τα αγάπησα

όσο τίποτε άλλο. Μαζί με τα κινούμενα σχέδια η εικονογράφηση

παραμυθιών είναι οι πλήρεις ασχολίες και λατρείες μου και δεν θα

μπορούσα να ζήσω χωρίς αυτές.

2)Τις εικόνες που μας δίνετε στα παιδικά βιβλία τις κάνετε στο χέρι ή στον

υπολογιστή; Πείτε μας λίγα λόγια για τη μέθοδο που ακολουθείτε.

Η μέθοδος που ακολουθώ λέγεται tradigital δηλαδή ένα υβρίδιο μεταξύ

παραδοσιακού και ψηφιακού σχεδίου. Είναι αλήθεια, ότι η μεγαλύτερη

διαδικασία γίνεται στον υπολογιστή... αλλά παραμένει στο χέρι! Αυτό που

θέλω να πω είναι ότι τα εργαλεία έχουν αλλάξει, αντί για μολύβι

χρησιμοποιώ ένα ψηφιακό μολύβι και αντί για χαρτί μια γραφίδα, αλλά η

διαδικασία παραμένει η ίδια. Αρκετές φορές, κάνω τα προσχέδια στο χαρτί

ή σε τετράδια για να τα μεταφέρω μετά στον υπολογιστή... Τις

περισσότερες όμως ζωγραφίζω ψηφιακά. Κρατώ συχνά τετράδιο και

μαζεύω σημειώσεις όπου χρειάζεται. Προσπαθώ παρόλα αυτά να αξιοποιώ

το χαρτί μου όσο το δυνατόν καλύτερα για εξοικονόμηση υλικού και για

σεβασμό στο περιβάλλον. Είναι καλύτερη η μεταφορά πλέον στον

υπολογιστή, ως αναφορά τη σπατάλη γραφικής ύλης. Προσπαθώ όπου

γίνεται να ακολουθώ τα καλύτερα οικολογικά πρότυπα για το μικρότερο

κακό στο περιβάλλον, μιας και το επάγγελμά μας -δυστυχώς- μπορεί να έχει

μεγάλη σπατάλη χάρτου και λοιπής γραφικής ύλης.

3)Τα παιδικά βιβλία είναι συνήθως εικονογραφημένα και πολύχρωμα.

Πιστεύετε ότι ο ρόλος της εικόνας είναι σημαντικός και αποτυπώνει τον

γραπτό ρόλο ενώ προσελκύει το παιδί να ταξιδεύει και να λαμβάνει

καλύτερα τα μηνύματα μέσα από τις σελίδες του βιβλίου;

Ακριβώς δεν θα μπορούσε να το θέσει κανείς καλύτερα! Η εικόνα σε

συνεργασία με ένα καλό κείμενο μπορεί να έχει ένα άρτιο αποτέλεσμα στην

ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης των παιδιών. Γιατί μέσα από τα

βιβλία, τα παιδικά βιβλία, δεν μας ενδιαφέρει το παιδί να μάθει αριθμητική

όσο να καταλάβει τις σχέσεις των πραγμάτων γύρω του και εκείνου και να

μπορεί με κριτική σκέψη να τα αξιολογήσει, αγαπήσει, αγκαλιάσει ή ακόμα

και να τα απομυθοποιήσει. Τα παιδικά βιβλία βοηθούν τα παιδιά να

διαβάζουν πολλά περισσότερα μηνύματα πέρα από το κείμενο και πέρα από

την εικόνα, εκεί που σταματά η περιγραφή και ξεκινά η ερμηνεία...

Προάγουν τέλος, πέρα από την κριτική σκέψη και αισθητική, κατανόηση

της εικαστικότητας των πραγμάτων γύρω μας και για αυτό πιστεύω ότι τα

εικονογραφημένα βιβλία θα μπορούσαν να ήταν από μόνα τους μια δική

τους μορφή Τέχνης. Θεωρώ ότι εκεί που η γλώσσα συναντά οποιαδήποτε

δυσκολία στην απόδοση της ιστορίας ενός έργου... η εικόνα μπορεί

βοηθητικά να συνδράμει και να ενδυναμώσει τον λόγο. Με μια άρτια

εικονογράφηση, οποιοδήποτε επικοινωνιακό χάσμα μπορεί να γεφυρωθεί

και τα παιδιά να απολαύσουν ένα όμορφο ανάγνωσμα. Έχει αποδειχθεί

άλλωστε, ιδιαίτερα σε παιδιά προσχολικής αγωγής και παιδιά με

μαθησιακές δυσκολίες και μερικές αναπηρίες, -αλλά και σε άτομα τρίτης

ηλικίας- τα εικονογραφημένα βιβλία δρουν ευεργετικά στην ανάπτυξή τους

και στην υγιέστερη λειτουργία του εγκεφάλου τους και είναι καίρια στην

εξέλιξη και τη διαπαιδαγώγησή τους.

4)Ποιο κοινό νομίζετε ότι είναι πιο απαιτητικό στα παιδικά βιβλία; Τα

μικρά παιδιά ή τα μεγάλα παιδιά που αισθάνονται πάντα παιδιά κα

διαβάζουν παιδικά βιβλία;

Και τα δύο. Τα πρώτα γιατί τώρα διαμορφώνεται ο κόσμος τους και δεν

έχουν ένα μέτρο σύγκρισης για να κρίνουν τον κόσμο που τους δίνουμε

αλλά και τα μεγάλα παιδιά, εμείς... οι ενήλικες, που κουβαλάμε μαζί μας,

φορτωμένες σε προ υπάρχουσες θέσεις, αξίες διαμορφωμένες από

υποκειμενικές εμπειρίες και προκαταλήψεις... και εδώ είναι που πρέπει με

κάποιον τρόπο να αντικρούσουμε την λανθασμένη τάξη πραγμάτων και να

τη συζητήσουμε. Οι μεγάλοι, είμαστε προκατειλημμένοι, προσβαλλόμαστε

εύκολα και ξεχνάμε να ακούσουμε, να δώσουμε φωνή στο διαφορετικό,

όπως και να το συζητήσουμε. Επειδή πάθαμε στο παρελθόν δεν θέλουμε

άλλο να μάθουμε και έτσι κλείνουμε τις πόρτες και τα παράθυρά μας.

Θεωρώ ότι και τα δύο είναι απαιτητικά κοινά. Και δεν υποβιβάζω κανένα,

θεωρώ όμως, ότι τα μεγάλα παιδιά, θα έχουν πάντα λίγο περισσότερη

ανάγκη από τα μικρότερα να διαβάζουν παραμύθια. Αυτό, για να κρατούν

μέσα τους την παιδική αθωότητα, την αγάπη, τον αυθορμητισμό και την

ανεμελιά, πράγματα που πολλές φορές είναι απαγορευτικά στον κόσμο των

μεγάλων και που κλείνουμε στο κάτω μέρος ενός μπαούλου που παίρνουμε

μαζί μας... καθώς οδηγούμαστε στην ενηλικίωση και την κοινωνικά

αποδεκτή ωριμότητα...

5) Θέλετε να πείτε κάτι για τους τους ανθρώπους που σας στηρίζουν στο

έργο σας?

Ναι, το λέω πολλές φορές και θέλω να το πω και δημόσια. Ένα τεράστιο

ευχαριστώ σε όλους εκείνους που προσωπικά, πιστεύουν στη δουλειά μας

και ονειρεύονται ότι μαζί μπορούμε να κάνουμε τον κόσμο μας πολύχρωμο.

Δεν είναι αυτονόητο. Αλλά χαίρομαι γιατί συνεργάζομαι με ονειροπόλους,

ανθρώπους που οραματίζονται και θέλουν έναν καλύτερο κόσμο.

Ανθρώπους που εργάζονται παράλληλα, για να βιοπορίζονται, σε ένα

επάγγελμα που μπορεί να μην τους ευχαριστεί για να μπορούν με τα

ψίχουλα που απομένουν στο τραπέζι τους να ταΐζουν τα όνειρά τους.

Ανθρώπους που μοιράζονται μαζί μου τους φόβους τους και τις επιθυμίες

τους, που γελάμε μαζί και κλαίμε, που μελαγχολούμε και που πονάμε. Όλο

αυτό δεν έχει τιμή και η αξία του είναι ανεκτίμητη. Είναι όλος αυτός ο

ελεύθερος και πολίτιμος χρόνος από τη ζωή μας, που θα μπορούσαμε όλοι,

να κάναμε κάτι διαφορετικό, και κοιτάζουμε να βάλουμε ένα πετραδάκι,

όλοι μαζί για να χτίσουμε έναν καλύτερο και πιο προσβάσιμο δρόμο για τα

παιδιά μας. Άνθρωποι που παρά την απομόνωση, την κοινωνική

περιθωριοποίηση, τη μοναξιά που μπορεί να νιώθουν, ακόμα και ανάμεσα

σε τόσους ανθρώπους, έχουν ανάγκη να μοιραστούν την ιστορία τους και να

τη γράψουν. Τους αγαπώ, μαζί και την κάθε ιστορία τους, και θα προσπαθώ

πάντα με κάθε τρόπο να βοηθήσω να ακουστεί. Είμαι ευγνώμων, πρωτίστως

γιατί τους γνώρισα και μετά γιατί αποφάσισαν να συνεργαστούμε.

6)Ποιο είδος μουσικής σας αρέσει να ακούτε?

Ακούω πολλά είδη, κλασική μουσική, ποπ, λόφι... Αλλά όχι. από εμένα δεν

θα ακούστε κάποια επιτηδευμένη απάντηση. Είμαι λαϊκό παιδί και μου

αρέσουν πολύ τα δημοτικά και τα λαϊκά τραγούδια. Νομίζω ότι το κάθε

είδος, αλήθεια, έχει να προσφέρει κάτι. Δεν είμαι φανατική στα είδη μου

αρέσει να ακούω διάφορους ήχους και να γνωρίζω διαφορετικά ακούσματα.

7)Εσείς διαβάζετε βιβλία? Ποιο είδος βιβλίων διαβάζεται? Αν έπρεπε να

επιλέξετε ανάμεσα στο έντυπο ή στο ηλεκτρονικό βιβλίο, εσείς ποιο θα

επιλέγατε;

Ασφαλώς! Όπως επίσης και ακούω. Θα μου άρεσε να άκουγα βιβλία.

Προτιμώ πολύ περισσότερο τα audiobooks, γιατί μπορείς να διαβάζεις ενώ

παράλληλα δουλεύεις, μαγειρεύεις κλπ. και να έχεις τα μάτια σου αλλού

αλλά ακόμα ‘’να διαβάζεις’’. Με κουράζει το ηλεκτρονικό βιβλίο μετά από

ώρα γιατί η έκθεση στην οθόνη που υπάρχει από τις ώρες που σπαταλάω

δουλεύοντας δεν με ξεκουράζει. Μου αρέσουν πολύ όμως, και τα έντυπα

βιβλία, γιατί μου αρέσει το υλικό του έντυπου βιβλίου και η διαδικασία του

διαβάσματος: Ο ήχος από το γύρισμα των σελίδων, η μυρωδιά του

φρεσκοτυπωμένου ή παλιού χαρτιού, το χρώμα του, η γραμματοσειρά του,

η βιβλιοδεσία του... Είναι πραγματικά ένα υπέροχο πακέτο συναισθημάτων

που δεν υπάρχει κάτι να το συναγωνιστεί. Aυτό το διάστημα τελείωσα ένα

βιβλίο της συγγραφέως Εύας Ίμποτσον, και θέλω να διαβάσω άλλο ένα από

την ίδια. Μου άρεσε η ιστορία και θα ήθελα να καταλάβω λίγο τη σκέψη

της και τη γραφή της μέσα από τη δουλειά της.

8)Πείτε μας ένα παιδικό παραμύθι που θυμάστε από τα παιδικά σας χρόνια

και για πιο λόγο έμεινε χαραγμένο στην μνήμη σας μέχρι και σήμερα.

Ο Παπουτσωμένος γάτος. Γιατί δείχνει ότι ακόμα και εκεί που θεωρείς ότι

δεν υπάρχει ελπίδα... ο από μηχανής θεός θα έρθει από εκεί που δεν το

περιμένεις να επαναφέρει τη δικαιοσύνη και την τάξη. Το καλό θριαμβεύει

πάντα και τα καλά παιδιά ανταμείβονται στο τέλος της ημέρας. Ο

Παπουτσωμένος γάτος μου αρέσει γιατί με στυλ και φαντασία, κάθε

δυσκολία μπορεί να ειδωθεί σαν ένα υπέροχο ταξίδι όπου η επιτυχία και η

ευκαιρία είναι έξω από το παράθυρό σου και περιμένουν να τις αδράξεις.

Κανένας δεν μπορεί να σου στερήσει το δικαίωμα στο όνειρο και στην

ελπίδα του θριάμβου και ακόμα και εάν φαινομενικά υπάρχει ένας δράκος ή

ένας γίγαντας... εάν είσαι καλό παιδί, ο Παπουτσωμένος γάτος θα έρθει για

να σε προστατεύσει και να σε απογειώσει!

9)Εκτός από την εικονογράφηση παιδικών βιβλίων, με τι άλλο ασχολείσαι

επαγγελματικά; Θα ήθελα να μας πείτε μερικά πράγματα για εσάς, για να

σας γνωρίσουμε καλύτερα.

Είμαι σκηνοθέτης κινουμένων σχεδίων, δηλαδή κάνω ταινίες... παιδικές

κυρίως... φτιαγμένες μέσα από κινούμενα σχέδια! Η εικόνα είναι το μέσο

μου και μέσα από τη διαδοχή πολλαπλών εικόνων δημιουργείται η

ψευδαίσθηση της κίνησης. Και είναι κάτι τόσο μαγικό! Από μικρό παιδί

ερωτεύτηκα αυτή την Τέχνη και εύχομαι μια μέρα να καταφέρω να γίνω

σπουδαία του είδους, πραγματικά, το επιθυμώ πολύ. Είναι όνειρο ζωής!

Τελειώνοντας με τις ερωτήσεις θα ήθελα να ευχαριστήσω για ακόμη μια

φορά και θα ήθελα να μας πείτε που και πως μπορούμε να σας βρούμε.

Εγώ σας ευχαριστώ για όλα και για την ευκαιρία που μου δώσατε!

Να είστε καλά!