Οι Eκδόσεις Το Σκαθάρι παρουσίασαν την ποιητική συλλογή της Ελένης Σακκά, Άφθαρτη Ετικέτα και εμείς κάναμε μία συνέντευξη, την οποία σας παρουσιάζουμε.
Σύστησέ μας με λίγα λόγια την Ελένη Σακκά.
Γεννήθηκα τη δεύτερη μέρα ενός Μάρτη στη Θεσσαλονίκη με καταγωγή του πατέρα μου από την Καλλίπολη της Μ.Ασίας και ως πολύτιμο επιούσιο κληροδότημα έλαβα τις διηγήσεις της γενιάς εκείνης. Σπούδασα Θεολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Προσπαθώ να συμφιλιωθώ με το θνητό-αθάνατο της ανθρώπινης ύπαρξης βιώνοντας την απάντηση στην έννοια της πληρότητας της αγάπης, γεγονός που έχει επηρεάσει νομίζω την ποίησή μου. Ασχολούμαι ερασιτεχνικά με το θέατρο και έτσι συνδιαλέγομαι με τους υπαρκτούς ήρωες των λογοτεχνικών έργων μελετώντας τους και ενσαρκώνοντάς τους. Κατοικώ στην Επανομή των παιδικών μου χρόνων, μ’ αρέσει που το βράδυ μπορώ ν’ ακούω τα πουλιά και τον παφλασμό της θάλασσας και έτσι αποκοιμάμαι «ποιητεύντας»… με τη ζωή…
Το βιβλίο σας Άφθαρτη Ετικέτα είναι μια ποιητική συλλογή. Μιλήστε μας για το βιβλίο σας και τα ποιήματά σας και πείτε μας πώς προέκυψε ο τίτλος του;
Είναι η πρώτη ποιητική μου συλλογή που εκδόθηκε τον Απρίλιο του 2021 απ’ Το Σκαθάρι των γενικών εκδόσεων Δωδώνη. Η σχέση μου με την ποίηση είναι παλιά και υπαρξιακή, και προϋποθέτει από μένα σεβασμό ,αγάπη και δέος απέναντι στη δύναμη των λέξεων αλλά και στη δυναμική του κάθε ποιήματος που επιμένει ν’ αποκαλύψει την αλήθεια του ‒ κι εγώ αποδέκτρια που το ακολουθώ εκστασιασμένη.
Στα ποιήματά μου συνδιαλέγομαι με το παρελθόν, το παρόν, το μέλλον ανασύροντας εικόνες, ήχους, χρώματα, αποτυπώματα ανθρώπων που έφυγαν ή είναι συνταξιδιώτες στην πορεία της ζωής.
Ο τίτλος Άφθαρτη Ετικέτα προέρχεται από τίτλο ποιήματος που περιέχεται στη συλλογή και το συγκεκριμένο ποίημα είναι εμπνευσμένο από τη διαδικασία μάθησης περασμένης εποχής.
Είναι μεταφορικός και υποκρύπτει μια από τις πολλές αντιθέσεις της ζωής: άφθαρτο είναι ό,τι δεν υπόκειται σε φθορά, και μια ετικέτα δεν μπορεί να είναι άφθαρτη γιατί είναι φτιαγμένη από φθαρτά υλικά. Η ιδιαίτερη όμως ταυτότητα του κάθε ανθρώπου, ως μοναδικό και ανεπανάληπτο πρόσωπο ενταγμένο σ’ ένα πλέγμα σχέσεων προσωπικών και ευρύτερα κοινωνικών, μέσα σε μια αλληλουχία γενεών διασώζει την ιστορική του παρουσία και υπερβαίνει τη φθορά εκτός βέβαια από την ψυχή του που εξακολουθεί να ζει αιώνια.
Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να περάσετε στους αναγνώστες;
Μια ποιητική προσέγγιση της ζωής όπως τη βιώνω, μια οπτική απέναντι σε έννοιες που πιστεύω ότι χαρακτηρίζουν τον άνθρωπο ως δημιούργημα όπως: ελευθερία, αγάπη, ελπίδα, απουσία, παρουσία κ.ά. προσπαθώ να εκφράσω με τη γραφή μου. Ως ποιητικός λόγος μπορεί να είναι υπαινικτικός και να υποκρύπτει μηνύματα, να έχει έννοιες συμβολικές ή μεταφορικές χωρίς όμως να θέλω να περάσω κάποιο συγκεκριμένο γενικό μήνυμα. Είναι μεγάλη χαρά και τιμή για μένα όταν στίχοι ή εικόνες των ποιημάτων μου αναγνωρίζονται ως προσωπικά βιώματα των αναγνωστών, φυλάγονται στην καρδιά τους, και μακάρι να καταφέρνουν να φωτίζουν τα σκοτάδια με ένα λυτρωτικά αισιόδοξο τέλος. Έτσι οι αναγνώστες μετέχουν σε μια σχέση επικοινωνίας και γίνονται συνδημιουργοί των γραπτών και άγραφων ποιημάτων της ίδιας της ζωής.
Τι σημαίνει για σας ποίηση;
Είναι μια εσωτερική ανάγκη επικοινωνίας, εκφρασμένη σαν προσευχή που σιγοψιθυρίζεται σε μία αφύλακτη χρονικά πραγματικότητα όπου άρονται οι αντιθέσεις. Είναι εκείνη η έμπνευση που με καταδιώκει και πρέπει να εκφραστεί, μπορεί να είναι συναίσθημα, πρόσωπο, εικόνα, ήχος, λυγμός χαράς ή λύπης, ή ακόμη και προσωπική ανάγκη οφειλής στο λάθος… που ξεκινά αναπόφευκτα και ανατρέπει…
Η ποίηση στις μέρες μας δεν έχει τη θέση που κατείχε παλιότερα. Για ποιο λόγο πιστεύετε πως συμβαίνει αυτό και πώς θεωρείτε ότι θα είναι το μέλλον της;
Η ποίηση γεννιέται σ’ ένα συγκεκριμένο ιστορικό πλαίσιο, και αποτελεί αισθητική έκφραση του κάθε πολιτισμού. Σε μια εποχή υλιστική, απαξίωσης και υποβάθμισης των ανθρωπιστικών σπουδών, με έμφαση στη χρηστική παιδεία και σε μια γενικότερη κρίση οικονομική, κοινωνική, πολιτική, η θέση της ποίησης είναι διαφορετική από παλαιότερα. Όμως, σ’ αυτό το πλαίσιο η ποίηση αναδεικνύεται ως στάση ζωής, ως φιλοσοφική θέση, αντιστέκεται στην παρακμή, αντιπροβάλλοντας και εδραιώνοντας τη διαχρονική της ύπαρξη και αξία. Άλλωστε πάντα σε δύσκολες ιστορικά περιόδους οι τέχνες και ειδικότερα η λογοτεχνία ανθούσαν.
Επιπλέον, καθώς η σύγχρονη ποίηση υπαγορεύεται από την κίνηση του εσωτερικού κόσμου του ποιητή, κινείται πολλές φορές στον υπερρεαλισμό, με λέξεις που επιδέχονται πολλές ερμηνείες, με νοήματα που υποκρύπτονται, γεγονός που συμβάλλει στην αντίληψη ότι η ποίηση είναι δυσνόητη, ασαφής και δύσκολη. Όμως, θεωρώ ότι ο αναγνώστης μπορεί να βιώσει το συναίσθημα χωρίς να είναι απαραίτητο να διερευνά «τι ήθελε να πει ο ποιητής» και να δώσει τη δική του ερμηνεία στο κάθε ποίημα.
Εξαιρετικά ενθαρρυντικό για το μέλλον είναι ότι γράφονται συνέχεια ιδιαίτερα αξιόλογα ποιήματα από παλαιότερους και νεότερους ποιητές, δημοσιεύονται σε λογοτεχνικούς ιστότοπους, οι οποίοι αυξάνονται συνέχεια, και εκδίδονται πολλές ποιητικές συλλογές έστω και εάν το αγοραστικό κοινό είναι περιορισμένο.
Πόσο πιθανή είναι να δούμε μια καινούρια ποιητική συλλογή από εσάς; Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;
Προς το παρόν, δεν μπορώ να ορίσω χρονικά την έκδοση μιας καινούριας ποιητικής συλλογής. Πάντα γράφω, πάντα υπάρχει ένα ποίημα που προσπαθεί να απελευθερωθεί επιλέγοντας τις πιο δυνατές λέξεις για να εκφράσει το ανέφικτο, το απρόβλεπτο, την ομορφιά, τον έρωτα για τη ζωή.
Γενικά δεν μου αρέσει να κάνω σχέδια σε βάθος χρόνου, πάντως εύχομαι να είμαι καλά, να γράφω, να ταξιδεύω, να ονειρεύομαι, να παίξω στις θεατρικές παραστάσεις που προετοιμάζουμε από το χειμώνα στη Θεσσαλονίκη και βέβαια μακάρι στην έκδοση μιας καινούριας ποιητικής συλλογής.
Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας ποιητές, πείτε μας δύο Έλληνες και δύο ξένους και αν σας επηρέασαν να γράψετε τη δική σας ποιητική συλλογή.
Πολλοί οι αγαπημένοι ποιητές, δυσκολεύομαι να σας αναφέρω μόνο δύο Έλληνες και δύο ξένους. Ο Γ. Σεφέρης μ’ αρέσει πολύ με την έντονη ελληνικότητα, τον υπαρξιακό του τόνο, τον έντονο ερωτισμό με την πλατύτερη σημασία, και με τη δραματικότητα όπως διαφαίνεται στα ποιήματά του που εκφράζεται ως σύγκρουση με κάτι που μας υπερβαίνει σαν αρχαία τραγωδία. Επίσης μ’ αρέσει πολύ η ποίηση του Τάσου Λειβαδίτη που περνά από την αισιοδοξία και την επαναστατική μέθη στην ατέρμονη εσωτερική αναζήτηση, στην αναπόληση, στην προσφυγή στο όνειρο, δίνοντας νέα πνοή στον έρωτα εμπλουτίζοντας τον με στοιχεία επικά και δραματικά. Από ξένους μ’ αρέσει η ποίηση του Πάμπλο Νερούδα που αποδομεί τα σκοτάδια ρίχνοντας μέσα τους το φως του έρωτα για τη ζωή. Επίσης η δραματικότητα και η θεατρικότητα των στίχων του Τ. S. Eliot μου αρέσει πολύ.
Συνειδητά δεν νομίζω ότι επηρεάστηκα από κάποιον ποιητή ή ποιήτρια, ωστόσο εικόνες, συναισθήματα από τη μελέτη ποιημάτων μένουν για καιρό στη σκέψη μου οπότε ασυναίσθητα μπορεί και να επηρεάστηκα.
Εκτός από ποίηση τι άλλα είδη λογοτεχνίας διαβάζετε;
Διαβάζω τα πάντα και μάλιστα παράλληλα ανάλογα με τη διάθεσή μου.
Μ’ αρέσει η σύντομη αφήγηση του διηγήματος που περιστρέφεται συνήθως γύρω από ένα πρόσωπο, ή επεισόδιο, η εμμονή του στη λεπτομέρεια, η σύντομη αλληλουχία των γεγονότων που επιβάλλει να διαβαστεί ενιαίο χωρίς διακοπές οδηγώντας με μια αισθητή κλιμάκωση σε λυτρωτικό τέλος. Επίσης πάντα υπάρχει ένα μυθιστόρημα που διαβάζω, καθώς μ’ αρέσει η εκτεταμένη πλοκή του σε πολλά επίπεδα και μάλιστα χρονικά, η παρουσία πολλών χαρακτήρων που αλληλεπιδρούν σε βάθος χρόνου και βέβαια ο μύθος που εξελίσσεται με λεπτομέρεια χωρίς περιορισμούς.
Αφιερώστε στους αναγνώστες μας, τους αγαπημένους σας στίχους από το βιβλίο.
... Η εξουσία της σκέψης αδυνατεί να κατακτηθεί.
Αδιαπραγμάτευτο συστατικό του ανθρώπου η ελευθερία
και ας φοβάμαι, ας κρυώνω, ας πεινάω…
Τελειώνοντας με τις ερωτήσεις θα ήθελα να ευχαριστήσω για άλλη μια φορά και θα ήθελα να μας πείτε που και πως μπορούμε να βρούμε εσάς και το βιβλίο σας.
Σας ευχαριστώ κι εγώ από καρδιάς για τη συνέντευξη και το ενδιαφέρον που δείξατε για το βιβλίο, το οποίο βρίσκεται στο βιβλιοπωλείο των εκδόσεων Δωδώνη στην Αθήνα και στο site του εκδοτικού οίκου.
Επίσης και σε όλα τα βιβλιοπωλεία της Ελλάδος εφόσον ζητηθεί.
Εμένα θα με βρείτε μέσα σε κάθε στίχο των ποιημάτων μου, και στην προσωπική μου σελίδα στο facebook με το όνομά μου ή στη σελίδα του facebook Άφθαρτη Ετικέτα.
ΑΦΘΑΡΤΗ ΕΤΙΚΕΤΑ
ποιητική συλλογή
Ελένη Α. Σακκά
Το Σκαθάρι Εκδόσεις
Σειρά: Ελληνική Λογοτεχνία - Ποίηση
Δείτε σχετικά:
https://www.dodonipublications.gr/product/14993/ftharti-
etiketa.html
Ξεχωριστή και ιδιαίτερη ποιητική γραφή, αφαιρετική σε μερικά ποιήματα, αλλά κυρίως περιγραφική, που αγγίζει πολλές φορές τα χαρακτηριστικά στοιχεία ενός διηγήματος. Εντυπωσιακά ανατρεπτική στις εικόνες της, όπου το παράλογο και το
υποσυνείδητο συνδιαλέγονται με το λογικό και το συνειδητό, συμπαρασύροντας τον αναγνώστη σ’ ένα ταξίδι που και ο ίδιος αναγνωρίζει μέσα από καταστάσεις και ερεθίσματα της πραγματικότητας. Εξαιρετικά δομημένα στην πλοκή τους τα
ποιήματα της Ελένης Σακκά με λέξεις πολυσήμαντες καταδεικνύουν την αγωνία και τον πόνο της δημιουργού να αποδώσει τη σημασία των εννοιών που η ίδια θεωρεί ότι
εκφράζουν και χαρακτηρίζουν τον άνθρωπο ως δημιούργημα, όπως οι έννοιες: ελευθερία, αγάπη, ζωή, ελπίδα, απουσία, παρουσία. Υπαινικτικός λόγος, φαινομενικά ασαφής, υποκρύπτει προσωπικά βιώματα, τα οποία όμως ανάγονται σε καθολικά,
καθώς οι έννοιες και οι αξίες που καταδεικνύουν είναι πανανθρώπινες και διαχρονικές. Λυτρωτικό και αναπάντεχο το τέλος του κάθε ποιήματος αποδεικνύει το απρόβλεπτο αλλά και το αισιόδοξο της ανθρώπινης ύπαρξης ανά τους αιώνες.
.JPG)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
θα χαρώ να διαβάσω τα σχόλιά σας!